رویکرد اسلامى در سبب شناسى و فرایند درمان
دکتر على نقى فقیهى 1
جمشید مطهرى طشى 2
«افسردگى» یکى از اختلالات عاطفى است که با خُلق پایین، غمگینى و ناامیدى همراه با احساس ناتوانى و اضطراب مشخص مى شود. عوامل گوناگون زیستى، شناختى، عاطفى و حتى عملکردها و رفتارها در ایجاد و یا تشدید افسردگى مؤثرند. در رویکرد اسلامى، بر نقش شناخت هاى غلط، تمایلات افراطى، وابستگى به مظاهر دنیوى و عدم پذیرش واقعیت ها و تنیدگى هاى بیرونى و یا خودساخته، تأکید بیشترى مى شود و در فرایند درمان نیز بر شناخت واقعیت ها در تدابیر الهى، خشنودى از زندگى دنیوى، توجّه به آخرت، شناخت خود و دیگران، برقرارى ارتباط عمیق با خداوند و مثبت نگرى و تقویت اراده بیش از شیوه هاى دیگر توجه گردیده است.
هدف مقاله حاضر، تبیین رویکرد اسلامى در سبب شناسى و فرایند درمان افسردگى است. روش پژوهش توصیفى ـ تحلیلى است و میزان کارایى این فرایند با مطالعه موردى درمان دو مراجع مبتلا به افسردگى بررسى گردیده که نتایج به دست آمده نشانگر این مطلب است که این فرایند درمان، که برگرفته از متون و منابع اسلامى مى باشد، تأثیر و کارایى بالایى در درمان افسردگى دارد.
ادامه مطلب ...ازدواج و بهداشت روانى
دکتر رحمتالله خالقى
چکیده
خانواده اولین واحد تشکیلدهنده اجتماع است. خداوند اولین انسان سمیع و بصیر را، که به عنوان پیامبر و پدر همه انسانها در زمین تمکّن داد، برایش همسرى تعیین کرد. آنها نخستین هسته اصلى خانواده را به وجود آوردند و به تدریج زمین را آباد ساختند و مردان و زنان بسیارى در زمین پراکنده شده، کارها را تقسیم کردند. خانواده اصالت پیدا کرد و هر فرد براى بقاى خود و نوع، وظایف خاصى عهدهدار گردید. هرقدر جمعیت کره زمین زیادتر شد، شکل زندگى و خانواده تغییرات عمیقترى پیدا کرد و نیازهاى انسان بیشتر و متنوعتر شد. نیاز غریزى و گرایش به سوى جنس مخالف همیشه و در تمام موجودات وجود داشته است. اما ادیان الهى و در نهایت، اسلام به این نیاز تقدّس بخشیدند. انسان علاوه بر بیمارىهاى جسمى، ناراحتىهاى روانى هم دارد. یکى از راههاى یافتن آرامش و سلامت بهتر روان، اقدام به یافتن همسر و تشکیل خانواده است.
خانواده
سادهترین، کوچکترین و قدیمىترین شکل جامعه انسانى «خانواده» است.(1) خانواده کوچکترین واحد بنیادى جامعه نوین است.(2) «خانواده» در لغت از دو جزء «خان» به معناى منزل و سرا و «واده» به معناى اهل منزل تشکیل شده است. پس در جمع، همه کسانى که در خانه هستند، عضو خانواده مىباشند. در تعریفى دیگر، مىگویند: خانواده عبارت از روابط جنسى معیّن و بادوامى است که تولید اطفال و پرورش آنها را به عهده دارد. بحث در این زمینه گسترده است، اما آنچه مسلّم است اینکه خانواده از مجموعهاى افراد تشکیل مىشود و قسمتى از شبکه بزرگتر به نام جامعه است.(3)
ادامه مطلب ...عمل نا پسند آقایون در روابطشان با خانمها
آن روزها که تازه با او آشنا شده بودید، همیشه صورتتان را خوب اصلاح می کردید،
لبخندهای زیبا می زدید، و در حضورش همیشه ادب را حفظ می کردید. اما حالا که دیگر آن
روزهای اول به پایان رسیده است، دیگر هیچکدام از این مسائل را رعایت نمیکنید.
معمولاً وقتی یک رابطه طولانی می شود، مردها تنبل می شوند و دیگر آن کارهای کوچکی
که به خاطر طرفشان انجام می دادند را کنار می گذارند. به جای آن شروع به انجام
کارهایی می کنند که وقتی برای اولین بار طرفشان را ملاقات کردند، جرات انجام آن را
نداشتند. بعضی از این تغییرات تا حدودی طبیعی هستند، ما بعضی دیگر واقعاً باعث
عصبانیت و ناراحتی خانم ها می شود.
در اینجا به شش نمونه از این تغییرات که خانم ها دوست ندارند در رابطه شان با مردی
ایجاد شود اشاره می کنیم. این تغییرات برای آنها تاحدی ناراحت کننده هستند که حتی
ممکن است باعث برهم خوردن رابطه از جانب آنها شود. درست است که با گذشت زمان و
صمیمی شدن بیبشتر با او می توانید احساس راحتی بیشتری در رفتارتان داشته باشید، اما
حواستان باشد که این شش اشتباه را مرتکب نشوید.
1. به وضعیت ظاهریتان رسیدگی نمی کنید
حال که مدتی طولانی از رابطه تان گذشته است، تصور می کنید که اگر در بعضی کارهای
مربوط به نظافت خود سهل انگاری کنید موردی نداشته باشد. البته درست است که اکنون که
آشنایی کامل با یکدیگر دارید می توانید راحت تر نزد او لباس بپوشید، اما خاطرتان
باشد که مرتب و پاکیزه بودن باعث می شود که جذابیت خود را برای همیشه پیش او حفظ
کنید. اگر به ظاهرتان اهمیت ندهید، او تصور خواهد کرد که برایتان مهم نیست او در
رابطه با شما چه فکری می کند. و باعث می شود که خیال کند دیگر به او اهمیت نمی
دهید.
2. از خرید هدیه خود داری می کنید
3. تاریخ های مهمی مثل روز تولد و سالگردها را فراموش می کنید
تاثیر ازدواج و همسر گزینی در مردان
به گزارش سایت اطلاع رسانی استان گلستان(eGolestan.com)از
نشریه موازی، زهرا علوی
تأهل، در مورد همه ی ابنای بشر ماهیتی سرشتی دارد و غالب وجود آن عالمگیر میباشد.
لذا تفاوت فرهنگها موجب دگرگونیهای اساسی در قواعد آن نمیشود!
مطالبی که در ذیل می آید بر اساس تحقیقاتی است که استیون ناک
(
Steven I.nox
)
استاد جامعه‌شناسی دانشگاه ویرجینیا، پیرامون "علل و پیامدهای تغییرات در خانواده
آمریکایی" انجام داده است.
بر همین اساس باید در ابتدا ذکر شود که عواملی که در "نفع بیشتر مردان از ازدواج "
مطرح میشود، عواملی جامع و مانع برای جامعه ی ایرانی نیست و با توجه به اعتقادات
مسلمین در باب ازدواج باید تاکید کرد که نفع طرفین از ازدواج خیلی بیشتر از مطالب
عنوان شده است....
با توجه به تحقیقات افراد متأهّل عموما افراد سالم تری هستند و عمر طولانی تری
دارند و از سلامت عقلانی و نفسانی بیشتری برخوردارند، شاد‌ترند و در آمد بیشتری
دارند.
هر چند ازدواج تاثیرات مثبتی را در هر دو جنس باعث میشود اما ذی نفع اصلی آن مردان
میباشند. مردان در تمام اموری که ازدواج در آنها تاثیر دارد، منفعت بیشتری بدست می
آورند و انتفاع زنان از ازدواج در صورتی حاصل میشود که یک رابطه ی زناشویی مطلوب و
کانونی گرم و صمیمی ایجاد شود. در حالیکه به نظر میرسد مردان کمتر تحت تاثیر کیفیت
زندگی مشترک خود قرار میگیرند و بطور ساده و اولیه به محض تأهل از مزایای آن بهره
مند میشوند، به عبارت دیگر نفس عمل ازدواج باعث بهبود زندگی مردان میشود، اما بهبود
زندگی زنان تحت تأثیر کیفیت زندگی زناشویی خواهد بود.
دلواپس حوادث آینده
ذیلا”مثال زنی را می خوانید که زندگیش پر بود از مشکل ونگرانی واضطراب واگر شما هم گرفتاری هایی نظیر مشکلات او دارید دست وپایتان را گم نکنید چه دلواپسی واضطراب در حقیقت عکس العملی بیش نیست وعکس العمل را هم می توان خیلی زود عوض کرد وعکس العمل نا خوشایند را باعکس العمل خوشایند معاوضه نمود حالاببینم چکاری می توان برای رفع عادت اضطراب ودلواپسی شما کرد منکر این حقیقت نیستند که همه ما غم وغصه ونگرانی هایی در زندگی داشته ایم وبنحوی از انحنا نیز آنرا حل وفصل کرده ایم وحالا که نگاهی به عقب وبه آن لحظات اضطراب انگیز می اندازیم می بینیم که صحیح وسالم از همه ان گرفتاری ها پیروز بیرون آمده ایم
بعبارت دیگر دوره های بحرانی زندگانی ما در واقع خطر ناکتر از ادوار دیگر حیات مان نبوده است .ناگفته اشکار است که اگر بنشینیم ومرتبا بخود بگوئیم که در این هفته یا در ماهها وسال هی آینده اوضاع واحوال بر چه منوال خواهند بود نه تنها مشکل امروز خود را حل نکرده ایم بلکه عمر شیرین خود را به بطالت گذرانده ایم از دست دوستان ما نیز کاری برای ما ساخته نیست این دوستان پس از اینکه قصه درددل ها ودلواپسی های ما را گوش کردند با خونسردی می گویند (غصه نخور دلواپس نباش )وحال انکه راه چاره را برای بر طرف ساختن دلواپسی ها بما نشان نمی دهند .
اسرار نفوذ در دلها
ازنامه های مشکل گشا چنین پیداست که مشکل عده ای از مردم این است که نمی دانند روابط خودرابامردم بر چه اساسی بنا نهند تابه محبوبیت وعزیزی برسند اینست که دراین مقاله درباره محبوبیت سخن می گوئیم .اگر دلتان می خواهد که اطرافیان دوست تان داشته باشند وباهمنوعان خود روابط حسنه برقرارسازید ویقین پیدا کنید که دوستتان دارند مقاله زیر رابه دقت بخوانید .اگر دلتان محبوبیت می خواهد هیچ خجالت نکشید زیرااین یک نیاز طبیعی آدمیزاداست .ویلیام جیمز روانشناس بزرگ امریکایی درجائی نوشته است که (یکی از عمیقترین وریشه دارترین انگیزه های آدمیزاد اینست که محبوب واقع شوند ومردم قدروآنهارابشناسند )امامیل به محبوب شدن گاه دورنیست مارادرمعرض خطر بگذارد بدین معنی که آنچنان به محبوبیت خودعاشق شویم که برای بدست آوردن آن به وسایل نامبارک دست یازیم .مثلابه چاپلوسی بپردازیم ومجیزوتملق دیگران رابگوئیم وحتی ازاین هم فراتر رفته محبوبیت خودرابه قیمت تحفه هائی که به افرادمی دهیم تامین سازیم .به صراحت باید بگویم که محبوبیت یک امرمادرزادی وارثی نیست البته بعید نیست عده ای بیشتر ازسایرین آماده کسب محبوبیت باشند ولیکن دیگران را نیز اگر بخواهند می توانند بابذل مختصر کوشش به همان اندازه محبوب شوند .کسانی که محبوب می شوند کسانی خستندکه حاکم برروابط خودبادیگران هستند ومااکنون به عوامل شش گانه راکه اگربدان عمل کنید شمارادرخانه واداره ومدرسه محبوب خواهد ساخت یکی بعدازدیگری تشریثح می سازیم :
بهداشت روانی
فردی از نظر روانی سالم است که بتواند از وضعیت و موقعیت اجتماعی خود استفاده نموده، از عهده وظایف محوله به خوبی برآمده و از انجام آن احساس رضایت و خرسندی نماید. بنابراین اگر ما دارای روانی سالم هستیم باید از بروز فشارهای مختلف، دلهره، ترس بیهوده، تنش‌های عصبی، خستگی‌ها و ناراحتی‌ها در زندگی خود پرهیز کنیم و در برابر ناامیدی‌ها، شکستها و پیشامدهای غیرمنتظره نیز هرگز سستی از خود نشان ندهیم زیرا در هر حال زندگی و طبیعت دارای قوانینی است که تمام آنها مورد پسند ما نیست. به طور مثال تعداد کمی از آرزوهای جوانی صورت حقیقت به خود می‌گیرد، چیزی که در این میان بسیار مهم است طرز برخورد افراد با مشکلات زندگی است و بهداشت روانی هر شخص مربوط به این طرز برخورد میباشد. ممکن است هیجانات و فشارهای روحی در زندگی روزمره باعث بروز بیماریهای متعدد در ارگانهای مختلف بدن گردیده و لازم است از آنها پیشگیری به عمل آید، لذا رعایت اصولی در پیشگیری از این امر مهم، فوق‌العاده حائز اهمیت است. اهم این نکات عبارت است از :
ادامه مطلب ...