شیخ الرئیس نواسه علی سینا، معروف به ابن سینا . به قولی در
ماه صفر سال 370 هجری قمری مطا بق 980 میلادی از پدر بلخی ایی بنام عبدالله و
مادر بخارایی بنام ستاره در قریه خورمیثن قریه ای میان بلخ و بخاراچشم به جهان
گشود .که نامش را حسین گذاشتند .
ابن سینا دانشمند نامی
شیخ الرئیس نواسه علی سینا، معروف به ابن سینا . به قولی در ماه صفر سال 370
هجری قمری مطا بق 980 میلادی از پدر بلخی ایی بنام عبدالله و مادر بخارایی بنام
ستاره در قریه خورمیثن قریه ای میان بلخ و بخاراچشم به جهان گشود .که نامش را
حسین گذاشتند .
شرکت در جلسات بحث از دوران کودکی ، به واسطه پدر که از پیروان آنها بود .
بوعلی را خیلی زود با مباحث و دانش های مختلف زمان خود آشنا ساخت . استعداد وی
در فراگیری علوم ، پدر را بر آن داشت تا به توصیه استاد وی ابو عبدالله ابراهیم
بن حسین ناتلی ، ابن سینا را به جز تعلیم و دانش اندوزی به کار دیگری مشغول
نکند . و چنین شد که وی به دلیل حافظه قوی و نبوغ خود در ابتدای جوانی در علوم
مختلف زمان خود از جمله طب مهارت یافت .
تا آنجا که پادشاه بخارا ، نوح بن منصور به علت بیماری خود ، وی را به نزد خود
خواست تا او را مداوی نماید ابو علی سینا بعد از تداوی از نوح تقاضا کرد تا به
کتابخانه عظیم دربار سامانی دست یابد و از آن استفاده نماید این تقاضا مورد
قبول نوح قرار گرفت . به این ترتیب وی توانست با استفاده از این کتابخانه در
علوم مختلف از جمله حکمت ، منطق و ریاضیات تسلط یابد
وی با وجود پرداختن به کار سیاست در دربار منصور ، پادشاه سامانی و دستیابی
مقام وزارت ابوطاهر شمس الدوله دیلمی و نیز درگیر شدن با مشکلات ناشی از کشمکش
امرا که سفرهای متعدد و حبس چند ماهه وی توسط تاج الملک ، حاکم همدان ، را به
دنبال داشت . بیش از صدها جلد کتاب و تعداد بسیاری رساله نگاشته که هر یک با
توجه به زمان و احوال او به رشته تحریر در آمده است . وقتی در دربار امیر بود و
آسایش کافی داشت و دسترسی اش به کتب میسر بود ، به نوشتن کتاب قانون در طب و
کتاب الشفا یا دائره المعارف بزرگ فلسفی خود مشغول می شد که اوج کمال تفکر قرون
وسطی است که بدان دست یافت و در تاریخ تفکر انسانی از تحقیقات معتبر جهان بشمار
می رود .
اما در هنگام سفر فقط یادداشت ها و رساله های کوچک می نوشت از میان تالیفات ابن
سینا ، شفا در فلسفه و قانون در طب شهرتی جهانی یافته است . کتاب شفا در هجده
جلد در بخش های علوم و فلسفه ، یعنی منطق ، ریاضی ، طبیعیات و الاهیات نوشته
شده است . منطق شفا امروز نیز همچنان به عنوان یکی از معتبرترین کتب منطق مطرح
است و طبیعیات و الاهیات آن هنوز مورد توجه علاقمندان است . کتاب قانون در طب
در هفت جلد نیز که تا قرن ها از مهمترین کتب طبی به شمار می رفت . شامل مطالبی
درباره قوانین کلی طب ، دواهای ترکیبی و غیر ترکیبی و امراض مختلف می باشد .
ابن سینا در زمینه های مختلف علمی نیز اقداماتی ارزنده به عمل آورده است . او
اقلیدس را ترجمه کرد . رصدهای نجومی را به عمل درآورد و در زمینه حرکت ، نیرو ،
فضای بی هوا ( خلا ) ، نور ، حرارت تحقیقات ابتکاری داشت . رساله وی درباره
معادن و مواد معدنی تا قرن سیزدهم در اروپا مهمترین مرجع علم زمین شناسی بود .
در یکی از کتاب های او فصلی به نام اصل کوه ها که بسیار جالب توجه است . در
آنجا ابن سینا می گوید : ممکن است کوه ها به دو علت به وجود آمده باشند . یکی
برآمدن قشر زمین . چنان که در زمین لرزه های سخت واقع می شود و دیگر جریان آب
که برای یافتن مجرا ، سبب حفر دره ها و در عین حال سبب برجستگی زمین می شود .
زیرا بعضی از زمین ها نرم هستند و بعضی سخت . آب و باد قسمتی را می برند و
قسمتی را باقی می گذارند . این است علت برخی از برجستگی های زمین .
او به موجودیت جن وزنده شدن بعد از مرگ معتقد نبود .....سینا میگفت افعال و
حوادث مستقیما از خدا بوجود نمی آید بلکه در نتیجه عمل غایی داخلی تکامل میابد
. سینا کوشش زیاد کرد تا نظریات فلسفی خود را با عقاید عامه مسلمانان توافق دهد
سینا همه قضایا را تنها به روش عقلی و کاملا مستقل از قرآن مورد بحث قرار می
داد از این سبب بود که تا قرن ها از طرف خلافت ها و هیت های حاکم ارتجاعی او را
مظهر کفر و الحاد میدانستند و سوزاندن کتابهایش از سیاستهای متداول طی چند قرن
در کشور های اسلامی منطقه بود زمانیکه اورا کافر و ملحد گفتن او گفت . ((کفری
چو منی گزاف و اسان نبود محکم تر از ایمان من ایمان نبود در دهر چو من یکی و ان
هم کافر پس در همه دهر یک مسلمان نبود))
او با ارائه نظر خود در مورد نحوه ارتباط و نسبت بین مفاهیم کلی مثل انسان ،
فضیلت و جزئیات حقیقی به یکی از پرسشهای علمای قرون وسطی که مدت های طولانی ذهن
آنها را به خود مشغول کرده بود پاسخ داد . تاثیر آرای فلسفی ابن سینا ، همچون
آموزه های طبی او ، بر علاوه قلمرو اسلامی ، در اروپا نیز امری قطعی است .
آلبرتوس ماگنوس ، دانشمند آلمانی فرقه دومینیکی (1200 تا 1280 میلادی) نخستین
کسی بود که در غرب تفسیر و شرح جامعی بر فلسفه ارسطو نوشت . به همین دلیل اغلب
او را پایه گذار اصلی ارسطوگرایی مسیحی می دانند . وی که جهان مسیحیت را با سنت
ارسطویی الفت داد ، در شناخت آثار ارسطو سخت به ابن سینا متکی و معتقد بود.
.فلسفه و حکمت را حذف کردند وجای آنرا به تفسیر قران.احادیث. و اصول فقه واگذار
کردند . علما مورد تکفیر اربابان مذهب قرار گرفت از جمله کسانیکه که با تمام
قوا بر ضد فلسفه و علم طغیان کرد حجته اسلام غزالی(450 الی 505هجری) بود که
عمری فلسفه را اموخت و به علت یاس و حیرت واهمه عجیبی که به او دست داد از
مدرسه به خانقاه رفت و دامن عرفان را محکم گرفت و از جمله دشمنان سر سخت فلسفه
.علم و حکمت گردید.