گیاهخواری چیست؟
در مقابل اصطلاح رژیم همه چیز خواری Omniveorous Diet که شامل تمام منابع حیوانی و گیاهی می باشد رژیم گیاهخواری یا Vegeterianism Diet وجود دارد یعنی محدود کردن رژیم غذایی به منابع گیاهی و اجتناب از مصرف انواع گوشتها که شامل گوشت قرمز ، پرندگان ، ماهی ، صدف ، محصولات حاصل از گوشت مثل روغن خوک ، ژلاتین ، رنین و حتی غذاهای به دست آمده از حشرات مثل عسل می باشد.
انواع گیاهخواری
Lacto - veg : علاوه بر منابع گیاهی از فرآورده های لبنی به جز بستنی در برنامه غذایی استفاده می کنند.
Ovo - Veg : شامل فرآورده های گیاهی و تخم مرغ می باشند.
Lacto - Ovo - Veg : این گروه علاوه بر منابع گیاهی از شیر و تخم مرغ در برنامه غذایی استفاده می کنند که متداولترین و راحتترین نوع گیاهخواری است.
Semi - Veg : این گروه فقط گوشت قرمز را از برنامه غذائیشان حذف می کنند. این نوع رژیم ممکن است به دلایل مذهبی و سنتی ، الگوهای فرهنگی و یا جهت حفظ سلامتی اتخاذ شود.
Vegan : تحت عنوان گیاهخواری تام می باشند که هر فرآورده ای که از حیوان به دست بیاید مثل شیر ، تخم مرغ و یا عسل و حتی افزودنی های غذایی مثل لستین و رنین و ویتامین D در برنامه غذایی آنها وجود ندارد رژیم این افراد شامل سبزیجات ، غلات ، حبوبات ، انواع مغزها و انواع دانه ها و میوه ها می باشد.
Pesco - veg: رژیم این گروه شامل منابع گیاهی به اضافه ماهی است.
Macrobiotic - Veg : این گروه سرسخت گیاهخوارند و فقط از سبزیجات ، غلات ، و حبوبات استفاده می کنند. ممکن است در برنامه غذایی آنها ماهی نیز اضافه شود.
دلایل گیاهخواری
مردم به دلایل مختلف از جمله به دلیل اخلاقی ، فلسفی و مذهبی ،اقتصادی ، فرهنگی و یا بیماری گیاهخوار می شوند. از دید اخلاقی بعضی از افراد مصرف غذاهای حیوانی را کفر می دانند. از دید مذهبی بعضی افراد کشتن حیوانات را گناه می دانند و برخی افراد به دلیل فقر گیاهخوار می شوند. گروه دیگر جهت حفظ سلامتی و مسائل درمانی و یا برای زیبایی اندام، گیاهخوار می شوند. در بین بودائیان و هندوان گیاهخواری بسیار شایع است.
منافع گیاهخواری
رژیم گیاهخواری دارای انرژی کم و از نظر درصد چربی حاوی کمتر از 30% کالری رژیم از منبع چربی تأمین می شود که قسمت اعظم چربی های مصرفی حاوی اسید های چرب غیر اشباع می باشد. حدود 60% آن اسید لینولئیک می باشد و حاوی درصد زیادی از کربوهیدراتهای کمپلکس و فیبر می باشد.
بنابراین این نوع رژیم از کالری کم برخوردار است. با توجه به این توضیحات رژیم گیاهخواری دارای این مزایا می باشد :
1) کمک به کاهش وزن
2) کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلب و عروق
3) کاهش سکته های مغزی
4) کاهش ابتلا به سنگ کیسه صفرا
5) کاهش ابتلا به سرطان کولون ، ریه و پستان
6) کاهش ابتلا به دیابت نوع II
7) کاهش ابتلا به فشار خون و آرتریت رماتوئید
8) مؤثر در درمان یبوست
معایب گیاهخواری
1ـ ویتامین های B12 , B6 , B2 و اسید فولیک و عناصری مثل روی و آهن در منابع حیوانی بیشتر و قابل جذب تر هستند.
2ـ وجود مهار کننده های جذب در منابع گیاهی مثل فیتات در غلات کامل ، انواع مغزها و دانه ها، اگزالات در اسفناج ، ریواس ، جعفری ، بادام زمینی و انواع مغزها ، سیترات در مرکبات باعث کاهش جذب این مواد مغذی می شوند.
3ـ کمبود اسید های آمینه ضروری در منابع گیاهی
4ـ مصرف زیاد ویتامین C باعث می شود که مازاد ویتامین C به اسید الزالیک تبدیل شود و خطر ابتلا به سنگهای اگزالاته در گیاهخواران افزایش یابد.
منبع : www.persiandiet.com